मातृका पोखरेल
आफ्नो भन्नलाई अब यही पार्टी मात्र बाँकी थियो । अरु केही थिएन । आफन्तहरु पनि टाढिएका छन् । उनीहरु टाढिनु पनि अस्वाभाविक थिएन । उनीहरुलाई दिन सक्ने हैसियत पनि मेरो केही थिएन । पहिलेपहिले पार्टीको ठूलो नेता हुन्छ, मन्त्री हुन्छ भन्ने अनुमान गरेर प्रायजसो भेटघाट गरेर जान्थे । तर अहिले उनीहरुको अनुमान ठ्याक्कै असफल भयो । मन्त्री बन्ने लडाइँमा म कहिल्यै पनि सहभागी भइनँ । तापनि पार्टी सरकारमा गएको बेला धेरै नातेदारहरु भेट्न आए । केहीले मात्र सार्वजनिक र विकासका काम लिएर आउँथे । नत्र सबैको उही समस्या हुन्थ्यो । जागिर, सरुवा, बढुवा र यस्तैयस्तै । मैले उनीहरुका व्यक्तिगत समस्यालाई प्राथमिकता दिने र उत्प्रेरित गर्ने कुरै थिएन । विचारका कारण नजिकिनेबाहेक अरु सबै मबाट बिस्तारैबिस्तारै टाढा भए ।
कमरेड आदित्यको व्यक्तिगत जीवन त झनै खण्डहर भयो । उसलाई छाडेर उसकी श्रीमतीले दोस्रो विवाह गरिन् । छोराछोरीहरुको पढ्न त के बाँच्नलाई नै ठूलो सङ्घर्ष गर्नुप¥यो । पार्टी फुटेपछि हामी अलगअलग हुन पुग्यौं । अहिले सुन्दैछु– क्यान्सर रोगले ग्रस्त छ ऊ । चोखो मन बोकेर आन्दोलन, क्रान्ति, परिवर्तन भन्दै कुद्यो । पैत्रिक सम्पत्ति पनि प्रशस्त थियो । पूर्ण इमान्दार भएर सम्पत्ति पार्टीकरण ग¥यो । पार्टी फुट्दै गएपछि सानो समूह मात्र बाँकी रह्यो । तराईतिरका साथीहरुको संरक्षणमा बसेको छ भन्ने सुनेको छु । भेट हुन नपाएको पनि धेरै भइसक्यो । पार्टीमा आएको विखण्डनपछि क. शैलेस र क. विपिन पनि टाढा भए । उनीहरुको व्यक्तिगत जीवन पनि दुःखैदुःख र कष्टैकष्टका बीचबाट गुज्रियो ।
रात यति निरस र कठोर हुँदोरहेछ भन्ने कुरा मलाई आज पहिलोपल्ट अनुभव भयो । ओछ्यानमा पल्टिएर ननिदाइकनै रात छर्लङ्ग कटाएको यो मेरो पहिलो अनुभव हो । पार्टीको सम्मेलन, भेला, बैठकहरुमा नसुतीकन रात बिताएका मसँग प्रशस्त अनुभवहरु छन् । तर ती अनिँदा रातहरु कतै पनि पीडादायक बन्दैनथे । बरु एउटा काम सकिएर नयाँ काममा प्रवेश गरेपछि एकप्रकारले आनन्दको महसुस हुन्थ्यो मलाई ।
कमरेड रमणको हिजोको कुराले म साँच्चै अनकण्टार छाँगाबाट खसेजस्तै भएँ । पार्टी र साथीहरुको सोच्ने स्तर यतिसम्म तल झरिसकेको कुरा मैले पहिलोपल्ट अनुभव गरें । लामो समय भएकाले म मजदुर सङ्गठनको अध्यक्षबाट बिदा लिन चाहन्थें । मभन्दा पछाडि पनि प्रशस्तै साथीहरु थिए, जसले त्याग र बलिदानका धेरै गल्छेँडाहरु छिचोलिसकेका थिए ।
अब नयाँ बाटो खोज्नु सिवाय मसँग कुनै विकल्प थिएन । म हिजोको घटना बिर्सन चाहन्थेँ । टाउको पनि फुट्लाजस्तो गरेर दुखिरहेको थियो । टाउको दुख्नुको कारण पनि हिजोकै घटनाबाट सिर्जित मानसिक तनाव नै थियो । केही साथीहरु सम्झन्छु– कमरेड रघु, कमरेड विपिन, कमरेड शैलेस, कमरेड आदित्य आदि आदि । हिजोदेखि ती साथीहरु मेरो मानसपटलमा बारम्बार आइरहेका छन् । क्रान्तिका लागि व्यक्तिगत जीवनको कुनै पर्वाह गरेनन् तिनीहरुले ।
पार्टीले संसदीय राजनीतिलाई उपयोग गर्न थालेपछि उनीहरुको व्यक्तिगत जीवन झनै खण्डहर भयो । पार्टीभित्र हुर्कन थालेको सामूहिक जीवनपद्धति भताभुङ्ग भयो । अत्यन्त कष्टका साथ उनीहरुले काम गरिरहेका छन् । निजी सम्पत्ति भएकाहरु व्यवस्थित भए । इमान्दार भएर क्रान्तिमा लाग्ने कमरेडका परिवारका सदस्यहरु कोही मलेसिया, कोही कता, कोही दुबइमा पुगेर कामको खोजीमा भौँतारिइरहेका छन् । सक्नेले छोराछोरीहरुलाई सरकारी विद्यालयमा पढाए । कतिले त त्यति गर्न पनि सकेनन् । पार्टी सरकारमा भएको बेलामा पनि हामीमध्ये धेरै साथीहरु व्यक्तिगत काम बोकेर मन्त्रालय धाएनौं । सहिद परिवारको समस्या, अन्य सामुहिक समस्याहरु नै हाम्रा प्राथमिकतामा परे ।
हुन त हाम्रो पार्टी एकैपटक यो ठाउँमा आइपुगेको होइन । वैकल्पिक शक्ति बन्ने हैसियत राखेपछि हाम्रो पार्टीमा प्रवेश गर्नेहरुको सङ्ख्या एक्कासी बढ्यो । तिनीहरुले नीतिगत निर्णय गर्ने ठाउँसम्म पहुँच पु¥याए । सरकारमा जाने, पद र सुविधाहरु प्राप्त गर्ने कुरामा पार्टीले मरिमेट्न थाल्यो । त्यसपछि हाम्रो पार्टीले आदर्श र सिद्धान्तहरु छाड्दै गयो । सांसद, मन्त्री, जिएमजस्ता पदहरुका लागि तँछाडमछाड चल्न थाल्यो । क्रान्ति, परिवर्तन, मुक्तिजस्ता उद्देश्यहरु अब बिस्तारै गफ गर्ने विषयहरु मात्रै बन्न थाले ।
अधिकांश साथीहरु मेरो निर्णयबाट वास्तवमै आश्चर्यचकित भएका थिए । परिवार र केही आफन्तहरु वास्तवमै चिन्तित भए । व्यक्तिगत सम्पत्ति पार्टीकरण गर्ने कार्यक्रम मजस्ता क्षेत्रीय तहका कार्यकर्ताका लागि बाध्यकारी थिएन । पार्टीको माथिल्लो नेतृत्व तहमा बस्नेहरुका लागि त्यो बाध्यकारी बनाइएको थियो । पार्टीको यो निर्णय आउनुभन्दा अघि नै मलगायत कमरेड रघु, कमरेड विपिन, कमरेड शैलेस र कमरेड आदित्य निजी सम्पत्ति राखेर क्रान्ति अघि बढाउन सकिँदैन भन्ने निष्कर्षमा पुगेका थियौं । पार्टीको त्यो निर्णयले हाम्रा लागि झनै उत्साह थपिदियो ।
पार्टीले नेतृत्वको सम्पत्ति पार्टीकरण गर्ने निर्णय समाचार बनेर बाहिर आएपछि धेरैतिरबाट प्रतिक्रियाको बाढी आयो । निजी जीवनलाई आर्थिक रुपले सम्पन्न बनाउँदै कम्युनिस्ट पार्टीको नेतृत्वमा रहिरहेका आवसरवादीहरुले कथित सिद्धान्त निर्माण गरेर विरोधका स्वरहरु उचाले । तर अन्य कम्युनिस्ट पार्टीमा रहेका बौद्धिकहरुको एउटा तप्काले खुलेरै समर्थन ग¥यो । मजदुर सङ्गठन झनै उत्साहित भयो ।
पार्टीको निर्णय आउनेवित्तिकै मैले आफ्नो अंशभागको सम्पत्ति बेचविखन गरें । सम्पत्ति बेचेर पार्टीलाई बुझाएको दिन साथीभाइ र आफन्तहरुको एउटा हिस्साले हाम्रो तारिफ ग¥यो । त्यस दिन घरभित्र केहीको अनुहारमा एउटा कालो छायाँ दोप¥यो । मेरो बुबा सबैभन्दा बढी दुःखी देखिनुभएको थियो । श्रीमती उषाको हाँसो धेरै दिनसम्म हरायो ।
“दुईवटी छोरीहरु भर्खर स्कुल जान थालेका छन् । उनीहरुको भविष्य कस्तो हुने हो ?”, उषाले यति मात्र भनिन् ।
“गरिब नेपालीहरुको जीवनभन्दा हामीले माथि सोच्नु हुँदैन । त्यसमाथि हाम्रो पार्टी त छँदै छ नि !” मेरो कुरो सुने पनि उनले कुनै प्रतिक्रिया जनाइनन् ।
“सम्पत्ति पार्टीलाई बुझाएपछि केही नेताहरुले पश्ताचाप गरेका घटनाहरु पनि मैले सुनेको छु ।” मैले आफ्नो निर्णय सार्वजनिक गरेपछि बुबा बारम्बार यस्तै तर्कहरु गरिरहन्थे ।
बुबा कम्युनिस्ट आन्दोलनका पुराना कार्यकर्ता थिए । उनी आन्दोलनमा लामै समय हिँडे । पूर्णकालीन कार्यकर्ता बनेर पनि हिँडे । मान्छे रोगी थिए । सोचेजति हिँड्न सकेनन् । बाबुबाजेले जोडिदिएको जग्गाजमिन पुग्दो थियो । सम्पत्ति छेलोखेला पनि थिएन, के लाऊँ के खाऊँ भन्ने पनि थिएन । घरको एक्लो छोरो थिए, त्यसैले पनि आर्थिक रुपले उनले कुनै कष्ट उठाउनु परेन । मैले सबभन्दा पहिले आफ्नो निर्णय उनलाई सुनाएको थिएँ ।
“पार्टीलाई सर्वश्व ठान्दै सम्पूर्ण त्याग गरेर हिँड्ने कमरेडहरुको जीवनको अन्त्य धेरै दुःखदायी भएको देखेको छु ।” बुबाले मलिन अनुहार लगाएर मतिर हेरेर भनेका थिए ।
“मेरो अन्त्य दुःखदायी हुनसक्छ, त्यो अर्कै कुरा हो । तर व्यक्तिगत सम्पत्ति राखेर सर्वहाराकरणको बाटोमा हिँड्नुपर्छ भन्ने शिक्षा प्रचार गर्न मलाई एकदमै अप्ठ्यारो लाग्यो ।” उनलाई मैले मेरो मनको कुरो खोलिदिएँ ।
“कम्युनिस्ट पार्टीमा हिँडेका तेत्तिका पढेका मान्छेहरुले पनि त्यसरी सोचेका छैनन् । तैंले नै किन त्यसरी सोच्नुपर्छ ?” मेरो निर्णय फिर्ता गराउन उनले निकै कोसिस गरिरहेका थिए ।
“अरुले के गरे भन्दा पनि मैले कसरी राम्रो गर्ने हो भन्ने पो मूल कुरा हो त !” मेरो योजनाबाट पछि फर्काउन चाहने बुबाका तर्कहरुलाई म यहीँ अन्त्य गराउन चाहन्थें ।
“तैंले यसरी सोच्नुहुन्न बुझिस् !” तर्क गर्न नसकेपछि अन्तिममा यसो भनेर बिट मार्ने बानी थियो उनको ।
भाइ कैलाश गाउँकै एउटा विद्यालयमा शिक्षक थियो । बुबा उसैसँग बस्थे । जागिर पनि भएको कारण उसको आर्थिक अवस्था राम्रै थियो । तर मेरो आर्थिक अवस्था झन्झन् कमजोर बन्दै गएकोमा बाबु बढी नै चिन्तित हुँदै गएको म राम्ररी बुझ्दथें ।
मलाई यो विषयमा धेरै हल्ला हुनु ठीक लागिरहेको थिएन । साथीहरुसँग नियमित छलफल हुनु स्वाभाविक थियो । अहिलेको जीवनशैलीले सर्वहारा वर्गको नेतृत्व गर्न सकिँदैन भन्ने लागिरहेको थियो । हामी साथीहरुको एउटा समूह यसैगरी सोच्ने गथ्र्यौैं, छलफल गथ्र्यौं ।
पार्टीको मूल नेतृत्वले सम्पत्ति पार्टीकरण गर्नुभन्दा अघि नै हामीले आ–आफ्नो सम्पत्ति पार्टीलाई बुझाइसकेका थियौं । हाम्रो छिटोपनले गर्दा नेतृत्व तहका कयौं कमरेडहरु हामीसँग भित्रभित्रै मुर्मुरिरहेका थिए । पार्टीका वरिष्ठ नेताहरुले सम्पत्ति लुकाउन थालेका समाचारहरु अखबारका पानाहरुमा आइरहेका थिए । अखबारहरुले हाम्रो निर्णयलाई हौस्याउँदै पार्टी नेतृत्वलाई व्यङ्ग्य गरिरहेका थिए । हामीलाई त्यसले झनै उत्साहित बनाइरहेको थियो ।
कमरेड दीक्षान्तले सम्पत्ति लुकाएको समाचारलाई पत्रपत्रिकाले महत्वका साथ प्रचार गरिरहेका थिए ।
“कमरेड दीक्षान्तले सम्पत्ति लुकाए ।” मालपोत कार्यालयमा गरिएको राजीनामाको कपिसमेत छापेर चर्चित राष्ट्रिय दैनिक ‘कन्चनजङ्घा’ले आफ्नो मुखपृष्ठमा समाचार प्रकाशित ग¥यो ।
केही चलाख र धुर्त नेताहरुले आफ्नो अचल सम्पत्ति देखाएर ‘पार्टीले आवश्यकताअनुसार चलन गर्नू’ भनेर पन्छिए ।
पत्रपत्रिकाहरुमा मात्र होइन, सभा, सम्मेलन, गोष्ठीहरुमा समेत यी विषयहरु त्यसबेला चर्चाको शिखरमा थिए ।
“तपाईंसँग सानो कुरा गर्नुछ, साँझतिर भेट्नुपर्ला हैं !” रत्नपार्क शान्तिबाटिकाको विरोध लुजुसलाई समापन गर्नेवित्तिकै मजदुर सङ्गठनका फ््रयाक्सन इन्चार्ज कमरेड रमणले मेरोनजिकै आएर खुसुक्क भने ।
“साँझमा भन्दा अहिले नै भेट्न मलाई सजिलो हुन्थ्यो ।” साँझमा भिमढुङ्गाको एउटा बैठकमा सहभागी हुनुपर्ने भएकाले मैले उनलाई अहिले नै छलफल गर्न अनुरोध गरें ।
मजदुर सङ्गठनको राष्ट्रिय सम्मेलनका लागि तयारी अन्तिम अन्तिम चरणमा पुगिरहेको थियो । कमरेड रमणले त्यही बारेमा छलफल गर्न खोजेका होलान् भन्ने लख काटेँ । मैले मजदुर सङ्गठनको अध्यक्ष भएर काम गरेको पनि धेरै लामो समय भइसकेको थियो । म आफैंले पनि सक्षम साथीको खोजी गरिरहेको थिएँ । मजदुरआन्दोलनभित्र प्रतिबद्ध र इमान्दार कार्यकर्ताको ठाउँमा व्यक्तिगत स्वार्थले चुर्लुम्म डुबेका कार्यकर्ताको बोलवाला चल्न थालेको थियो । मजदुर सङ्गठनभित्रका कार्यकर्ताहरु नवधनाढ्य बनिरहेका थिए । सम्पत्तिको स्रोत पारदर्शी छँदै थिएन । पैसा, तिकडम र जालझेल मौलाउँदै थियो । धेरैतिरबाट प्रश्न उठेपछि ससुरालीबाट प्राप्त भएको भन्ने सजिलो उत्तर तयार हुन्थ्यो । ठगहरुलाई ससुरालीको आर्थिक जीवन अत्यन्तै कमजोर भएको हेक्कै हुँदैनथ्यो । यो प्रवृत्तिका विरुद्ध पनि सङ्घर्षको झन्डा उठाउने नयाँनयाँ साथीहरु आन्दोलनभित्र आइरहेका थिए । तर पनि सङ्गठनभित्र नेता एवं कार्यकर्तामा सांस्कृतिक मूल्यको ह्रास भइरहेको थियो ।
“त्यही रेस्टुरेन्टभित्र गएर छलफल गरौं ।” कमरेड रमणले नजिकैको एउटा रेस्टुरेन्टतिर औँला देखाए ।
हामी रेस्टुरेन्टको एउटा कुनामा गएर बस्यौं । उनले दुई प्लेट मःमः र दुई कप चिया अर्डर गरे ।
मजदुर सङ्गठनको नेतृत्वका बारेमा पार्टीले गरेका निर्णयहरु सुन्न म उत्सुक भइरहेको थिएँ ।
“कमरेड नवीन !” उनले मतिर हेरे । केही बोल्न खोजे । फेरि हच्किए ।
“कमरेड पार्टीले आज मात्रै एउटा निर्णय लियो । त्यसमा मेरो भूमिका छ भन्ने ठान्नु होला । तर मेरो भूमिका केही पनि छैन ।” आफ्नो मुखाकृतिलाई अलिअलि बिगार्दै भने उनले ।
“के निर्णय ग¥यो ? जे ग¥यो ठीकै त ग¥यो होला नि !” मैले उनलाई हाँसेर जवाफ दिएँ ।
मैले अध्यक्ष पदका लागि पार्टीले अर्को मान्छे तयार गरेछ भन्ने बुझिसकेको थिएँ । उपयुक्त व्यक्तिलाई नेतृत्वमा लानुपर्छ भन्ने मेरो पनि सोच थियो । तर त्यसका लागि केही समस्या पैदा भइरहेको थियो । कमरेड दिनेश, कमरेड हिमाल, क. जितमानजस्ता साथीहरु थिए । त्याग, बलिदान, इमान्दारिता, प्रतिबद्धता र क्षमतासमेत भएका एकएक साथीहरु थिए । यिनीहरुमध्ये छान्नुपर्ने थियो । यी सबै समानजस्ता लाग्दथे । यीमध्ये कसलाई चाहिँ छान्यो होला भन्ने मभित्र कौतुहल भइरहेको थियो ।
“कमरेड शक्तिलाई पार्टीले अध्यक्ष बनाउने निर्णय गरेको छ ।” त्रास मिश्रित स्वरमा बोले उनी ।
“उनलाई कसरी ?” म अचम्मित भएँ । “धेरै छलफल गरेर पार्टीले यो निर्णय लिन पुग्यो । तर मेरो कुनै भूमिका छैन है कमरेड ।” उनको स्वर कतैकतै थर्थराइरहेको जस्तो लाग्थ्यो ।
“दोहोरो भूमिका खेल्ने यो झन् अवसरवादी छ । कमरेड शक्तिलाई लिएर काठमाडौंका रेस्टुरेन्ट चहार्दै यसलाई फुर्सद छैन । इन्चार्ज यही हो । आफ्नो भूमिका छैन भनेर पन्छिन खोज्छ ।” म मनमनै कमरेड रमणको मूल्याङ्कन गरिरहेको थिएँ ।
“काम गरिरहेका साथीहरुको तुलनामा पछिल्लो पुस्ताको मान्छे र सांस्कृतिक दृष्टिबाट अन्यन्त कमजोर मान्छेबाट कसरी नेतृत्व हुन सक्छ ?” मैले उनीसँग यो निर्णयको थप पृष्ठभूमि खोजिरहेको थिएँ ।
“पार्टीको निर्णय कार्यान्वयन गर्नबाहेक हामी के गर्न सक्छौं र ?” उनी बारम्बार यस्तै लाचारी प्रकट गरिरहेका थिए ।
“कसरी भयो यस्तो निर्णय ?” म उनीबाट केही कुरा सुन्न जिज्ञासु थिएँ ।
“आर्थिक रुपमा सवल मान्छेलाई नेतृत्वमा लैजानुपर्छ भन्ने धेरै कमरेडहरुको धारणा रह्यो ।” यति भनेर उनले फेरि मेरो अनुहारतिर हेरे ।
“यो त झनै खतरनाक कुरा हो । सम्पत्ति पार्टीकरण गर्नुपर्छ भनेर घोषणा गर्ने पार्र्टीले आर्थिक रुपमा सवल मान्छे नेतृत्वका लागि भनेर कसरी खोज्न मिल्छ ?” मेरो कुराले उनी लकपकाए ।
“अब निर्णय स्विकार्नु सिवाय हामीसँग कुनै उपाय पनि छैन ।” उनले फेरि उही कुरा दोहो¥याए ।
“आर्थिक रुपमा उनी झनै विवादास्पद छन् । उनी बसेको घरबाहेक लाजिम्पाटमा अर्को ठूलो भव्य महल भएको जानकारी आएको छ । काठमान्डुमा प्रशस्त जग्गाजमिनहरु उनले जोडेको चर्चा सङ्गठनभित्र व्याप्त छ । पैत्रिक सम्पत्तिको दृष्टिले उनी कमजोर आर्थिक अवस्था भएका मानिस हुन् । त्यसो भए नेतृत्वमा पुग्ने महत्वपूर्ण कडी यही भयो होइन त ?” कमरेड रमण यो तथ्यसँग जानकार भए पनि मैले फेरि दोहो¥याएँ । कमरेड रमणले मेरो कुरा सुनिरहे ।
“अब हाम्रो पार्टीमा नेतृत्वको मापन पैसा हुने भयो होइन त !” म उनीबाट अरु छलफल गर्न चाहन्थें । मलाई जीवनमै नउठेको आक्रोश पैदा भइरहेको थियो ।
“पार्टीको यो निर्णय राम्रो त होइन, तर ...” कमरेड रमण बोल्न खोज्दै थिए ।
“त्याग र बलिदान गरेका त्यतिका साथीहरुले यो सङ्गठनको झन्डा उठाइरहेका छन् । त्यस्ता भ्रष्टको नेतृत्वमा अब तिनीहरुले कसरी काम गर्छन् !” मेरो रिसले टाउको दुख्न थालिरहेको थियो ।
“अब पार्टीको निर्णय स्विकार्नु सिवाय हामीसँग कुनै उपाय पनि त छैन ।” सुकेका ओँठहरु फर्फराउँदै उनी लाचारी प्रकट गरिरहेका थिए ।
“किन छैन ?” म कड्किएँ ।
“के छ ?” उनी उत्सुक भए ।
“विद्रोह !” म रेस्टुरेन्टको कोठै थर्किने गरी कराएँ । उनी चुप लागे ।
“यो निर्णयले अनैतिक र भ्रष्ट पार्टीको रुपमा गुणात्मक फड्को मा¥यो ।” मैले पनि उनीसँग यसरी कुरो टुङ्ग्याउन खोजें ।
कमरेड रमणको टेबुलमा मःमःको प्लेट रित्तिसकेको थियो । उनी हडबडाउँदै चिया पिएर अर्को मिटिङमा जानु छ भनेर हिँडे । म पनि एकदुई पिस मःमः र अलिकति चिया पिएर निस्किएँ ।
“पार्टीलाई बिगार्न सफल हुनुभयो ।” उठ्दाउठ्दै उनीप्रति व्यङ्ग्य गरें मैले ।
मेरो कुरा नसुनेजस्तो गरे उनले । दोहोरो कुरा गर्ने चरित्र थियो उनको । त्यही सिप र कलाको प्रयोग गरेर उनी पार्टीको नेतृत्वमा पुगे ।
बाहिर निस्केर हेरें, आकाश कालो बादलले ढाकिसकेको थियो । कमरेड रमण मलाई छाडेर परै पुगिसकेका थिए ।
एकपटक आफ्नो अतीततिर फर्किएर सोचें !
आफूले जीवनमा गरेका निर्णयहरु सबै सही थिए । ठगहरु सर्वहारा वर्गको झनडा बोकेर व्यापार गर्न आएका थिए । उनीहरु सफल भए ।
आफैंलाई फर्किएर सोच्दासोच्दै म बागबजारनेरको मोडमा पुगिसकेको थिएँ । बाटोको छेउमै मानिसहरुले एउटा घर भत्काइरहेका थिए ।
मूल्याङ्कन मासिक, वर्ष - २७, पूर्णाङ्क – १७५, २०६६ असोज
No comments:
Post a Comment